بگۆڕی سۆرانی ـ لاتینی، لاتینی ـ سۆرانی

پێشه‌كی نزیكه‌ی (٤٢٪)ی چوار پارچه‌كه‌ی كورد، له‌ باكووردا ده‌ژین و ئه‌لفوبێی لاتینی به‌كار ده‌به‌ن. سێ پارچه‌كه‌ی تر، ڕۆژهه‌ڵات (٣٨٪)، باشوور (١٨٪) و ڕۆژاوا (٢٪) كه‌ سه‌رجه‌م (٥٨٪) پێك دێنن، به‌ گشتی، ئه‌لفوبێی عه‌ره‌بی به‌كار ده‌به‌ن. ئه‌مه‌ سه‌ره‌ڕای كورده‌كانی ڕووسیا كه‌ ئه‌لفوبێی سریلكی به‌كار ده‌به‌ن. كزبوونی زمانی كوردی ڕه‌نگه‌ گه‌وره‌ترین جیاوازیی...

ڕۆژژمێر و ساڵی كوردی و نه‌ورۆز

پێشه‌كی هه‌ر وڵاتێك به‌گوێره‌ی ڕۆژژمێر (تقویم)ێ كاروباری خۆی به‌ڕێوه‌ ده‌با و، ساتی قه‌ومانی ڕووداوێكیش بووه‌ به‌ ده‌ستپێكی ڕۆژژمێره‌كه‌ی. زۆربه‌ی وڵاتان به‌گوێره‌ی "ساڵی زایینی" هه‌ڵسوكه‌وت ده‌كه‌ن؛ هه‌ندێ وڵاتیش وه‌كوو چین، ئه‌فغانستان، ئێران و هتد پێڕه‌وی ساڵی ترن. دانیشتوانی هه‌ر پارچه‌یه‌ك له‌ كوردستانیش چونكوو وڵات و ده‌سه‌ڵاتی سه‌ربه‌خۆیان نییه‌، خۆنه‌ویست ڕۆژژمێری ئه‌و...

خاڵبه‌ندی

پێشه‌كی له‌ نووسینی ده‌قێکدا، سه‌ره‌ڕای ڕه‌چاوکردنی کۆمه‌ڵێ یاسا و ڕێسای نووسین، نووسه‌ر ده‌بێ ڕه‌چاوی یاساکانی خاڵبه‌ندیش بکات. ده‌قێ که‌ خاڵبه‌ندی تێیدا ڕه‌چاو نه‌کرابێ، ده‌بێته‌ هۆی سه‌رلێشێواندن له‌ خوێنه‌ر و، له‌ ئه‌نجامیشدا، به‌هه‌ڵه‌تێگه‌یشتن له‌ نووسراوه‌که‌. ئه‌و نیشانانه‌ی له‌ خاڵبه‌ندیدا زۆر به‌كار ده‌برێن بریتین له‌: ١. خاڵ، كه‌ به‌م شێوه‌یه‌یه‌: (.). ٢....

ڕێنوێنی كڕینی كۆمپیۆته‌ر (5)

13. (مۆدێم modem) و (كارتی ڕایه‌ڵه ‌network card)بۆ ئه‌وه‌ی پێوه‌ند بدرێی به‌ ئینته‌رنێته‌وه‌ ده‌بێ مۆدێم یان كارتی ڕایه‌ڵه‌ت هه‌بێ. پاشان ده‌بێ (گرێبه‌ست contract)ت له‌گه‌ڵ به‌شگه‌ (شه‌ریكه‌)یه‌كی ئینته‌رنێته‌وه‌ هه‌بێ و به‌و جۆره‌ ده‌توانی بچیته‌ ناو ئینته‌رنێته‌وه‌.ئه‌گه‌ر زۆر ئینته‌رنێت به‌كار ناهێنی مۆدێمێكی ته‌له‌فۆن و ئابوونه‌یه‌كی ئینته‌رنێت تێروته‌سه‌ل و به‌سه‌. به‌و جۆره‌ ته‌نیا پاره‌ بۆ ئه‌و...

ڕێنوێنی كڕینی كۆمپیۆته‌ر (4)

10. (كارتی ده‌نگ Sound card)له‌ كۆمپیۆته‌ردا (كارتی ده‌نگ Sound card) هه‌یه‌. كارتی‌ ده‌نگه‌كان پێكه‌وه‌ جیاوازییان له‌وه‌دایه‌ كه‌ ئاخۆ هه‌ر كامه‌یان هاوكات ده‌توانن له‌گه‌ڵ چه‌ند ده‌نگدا هه‌ڵسوكه‌وت بكه‌ن؟هه‌رزانترینه‌كانیان هاوكات له‌گه‌ڵ ١٢٨ ده‌نگ و گرانه‌كانیان هاوكات له‌گه‌ڵ ١٠٢٤ ده‌نگ هه‌ڵسوكه‌وت ده‌كه‌ن. ئه‌و كارته‌ ده‌نگه‌ی كه‌ وه‌كوو ستاندارد له‌نێو هه‌موویاندا ناوبانگی ده‌ركردووه‌ پێی ده‌وترێ Soundblaster كه‌ كارتێكی باشه‌.پاش كارتی ده‌نگ،...

 ڕێنوێنی كڕینی كۆمپیۆته‌ر (3)

7. (ڕام RAM)ڕام  كه‌ كورته‌ی ده‌سته‌واژه‌ی (Random Access Memory)یه‌ (بیرگه memory)یه‌كی (ناوه‌كیinternal)یه‌ و به‌ میگابایت ده‌پێورێ و ڕاڤه‌كه‌ری ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كۆمپیۆته‌ره‌كه‌ت هاوكات ده‌توانێ چه‌نده‌ شت له‌ مێشكیدا ڕاگیر بكات. ئه‌م به‌شه‌ زۆر گرنگه‌ و كار ده‌كاته‌ سه‌ر خێرایی یان خاویی كۆمپیۆته‌ره‌كه‌ت. ئه‌گه‌ر ڕامه‌كه‌ت كه‌م بێت كۆمپیۆته‌ره‌كه‌ت خاو و هێواش ده‌بێت. چه‌ند جۆری ڕام هه‌یه‌ كه‌...

ڕێنوێنی كڕینی كۆمپیۆته‌ر (2)

6. (مۆنیتۆر monitor)هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی له‌ كۆمپیۆته‌ره‌كه‌ت ده‌یكه‌ی له‌ مۆنیتۆره‌كه‌ته‌وه‌‌ ده‌یبینی، كه‌وا بێ مۆنیتۆره‌كه‌ت هه‌رچی گه‌ره‌رتر بێ باشتره‌.دوو جۆره‌ مۆنیتۆرمان هه‌یه‌:١. مۆنیتۆری TFTی ته‌خت.كه‌(flat screen)یشیان پێ ده‌وترێ. باشییان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ جێی كه‌متر داگیر ده‌كه‌ن، جوانتر دیارن، كاره‌بایه‌كی كه‌متر به‌كار ده‌به‌ن و ته‌مه‌نیان درێژتره‌. خراپییان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ وێنه‌كان له‌ چاوه‌ی مۆنیتۆرێكی ئاسایی له‌ ناویاندا...

ڕێنوێنی كڕینی كۆمپیۆته‌ر (1)

زۆرجار ئه‌وانه‌ی وا شاره‌زای كۆمپیۆته‌ر نین و ده‌یانه‌وێ كۆمپیۆته‌رێ بكڕن پێویستیان به‌ ڕێنوێنێك هه‌یه‌ له‌و بواره‌دا یارمه‌تییان بدات. لێره‌دا هه‌وڵ ده‌ده‌ین چاوێك بخشێنین به‌و خاڵانه‌ی كه‌ له‌ كاتی كڕینی كۆمپیۆته‌ردا ده‌بێ له‌به‌رچاو گیرێن:1. بۆ چ مه‌به‌ستێك؟ده‌بێ له‌ پێشدا بزانین بۆ چ مه‌به‌ستێ كۆمپیۆته‌رمان پێویسته‌، بۆ وێنه‌ ئه‌گه‌ر بۆ به‌كارهێنان له‌ نووسینگه‌یه‌كی...

زاراوه‌سازیی كوردی (٨)

ڕێبازی پێوانه‌ ڕێبازه‌كانی ڕۆنانی زاراوه‌ی زانستیی كوردی  ڕێبازی ئاوه‌ڵواتا (المجاز). ڕێبازی وه‌رگرتن یان كورداندن (الاستعارة). ڕێبازی وه‌رگێڕان (الترجمة). ڕێبازی داتاشین (النحت) و بێژه‌ یه‌كه‌مییه‌كان. ڕێبازی داڕشتن (الاشتقاق). ڕێبازی لێكدان (التركیب). ڕێبازی پێوانه‌ (القیاس). ڕێبازی پێوانه‌ (القیاس calque): ئه‌گه‌ر سه‌یری وشه‌كانی هه‌ر زمانێ بكه‌ین ده‌بینین كه‌ هه‌ر كۆمه‌ڵێكی، به‌ شێوه‌یه‌كی خۆڕسك له‌سه‌ر...

 زاراوه‌سازیی كوردی (٧)

ڕێبازی لێكدان ڕێبازه‌كانی ڕۆنانی زاراوه‌ی زانستیی كوردی  ڕێبازی ئاوه‌ڵواتا (المجاز). ڕێبازی وه‌رگرتن یان كورداندن (الاستعارة). ڕێبازی وه‌رگێڕان (الترجمة). ڕێبازی داتاشین (النحت) و بێژه‌ یه‌كه‌مییه‌كان. ڕێبازی داڕشتن (الاشتقاق). ڕێبازی لێكدان (التركیب). ڕێبازی پێوانه‌ (القیاس). ڕێبازی لێكدان (التركیب، بناءالكلمة word-formation, compounding of words): له‌م ڕێبازه‌دا،  دوو وشه‌ یان زیاتر كه‌ هه‌ر كامه‌یان به‌...